Http ve Https Nedir?

İnternet sitelerini ziyaret ettiğimizde adres çubuğunda 'Http' ve 'Https' gibi ibarelere görmekteyiz. Bugün 'Http' ve 'Https' nedir, nasıl çalışır ve aralarındaki farklar nelerdir? sorularını yanıtlayacağız.

Http Nedir?

Adını çokça duyduğumuz bir kavram olan 'http', bilginin sunucudan kullanıcıya nasıl ve ne şekilde aktarılacağını gösteren protokoldür.

Hyper Text Transfer Protocol kelimelerinin baş harflerinden oluşan HTTP,  kullanıcının bilgisayarı ve sunucu (server) arasındaki veri alışverişinin kurallarını belirler. 

Özetle HTTP, internet sitelerine bağlanmamızı sağlayan bir anahtar olarak düşünülebilir.

HTTP güvenli bir internet protokolü değildir. Ağ üzerinden HTTP protokolünü kullanarak iletişim kurduğunuzda, herkes iletişiminizi kolayca dinleyebilir. Bu nedenle, hassas bilgileri internet üzerinden aktarmak istiyorsanız, güvenli bir şekilde taşınması ve yalnızca yetkili kullanıcılar (web sunucuları) tarafından erişilebilir olması gerekir. HTTPS bu amaçla oluşturulmuştur.

HTTP Nasıl Çalışır?

İnternet ağında sunucular ve kullanıcılar arasında nasıl bir veri alışverişi olacağı hakkındaki kurallar düzenini sağlayan protokol HTTP’dir.

Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer vb. gibi tarayıcılar yardımı ile herhangi bir internet sitesine girmek için adres çubuğuna sitenin adresini yazdığınız da HTTP ile sunucuya bir istek gönderilir ve sunucu bu isteğe cevap verdiği zaman internet sitesinin verileri ekranınıza yansır. Yani internet sitesine girmiş olursunuz. Eğer sunucudan bir cevap gelmezse karşınızda bir çeşit hata kod uyarısı çıkar. 

İstemci bir sunucu içeriğine HTTP kullanarak ulaşmaya çalıştığında sunucu yanıtın durumunu belirten bir sayısal kod gönderir. Bazı durumlarda  HTTP durum kodu (HTTP Status Code) istemcinin tarayıcısında da gösterilebilir Örn; 200, 301, 302, 404 ve 500 kodları en yaygın olanlardır. HTTP durum kodları (HTTP Status Code) ise, bu bilgi alışverişi sonucunda alınan cevabın başarılı ya da başarısız olup olunmadığını anlamaya yardımcı olurlar. 

HTTPS Nedir?

HTTPS, 'Hypertext Transfer Protocol Secure' Türkçede Güvenli Hiper Metin Transferi Protokolü anlamına gelir. Normal HTTP protokolüyle ilgili sorun, sunucudan tarayıcıya akan bilgilerin şifrelenmemiş olmasıdır, bu da kolayca çalınabileceği anlamına gelir. HTTPS protokolleri, sunucu ile tarayıcı arasında güvenli bir şifreli bağlantı oluşturmaya yardımcı olan ve böylece, sunucu ile tarayıcı arasında aktarılırken potansiyel olarak hassas bilgilerin çalınmasını önleyen bir SSL (secure sockets layer) sertifikası kullanarak bunu giderir.

HTTPS Nasıl Çalışır?

SSL sertifikası, verileri bir koda çevirip, kullanıcıların siteye sağladığı bilgileri şifreleme işlemini yapar. Bir kullanıcı, gönderen ile alıcı arasında iletilen verileri çalmayı başarmış olsa bile bu şifreleme nedeniyle bunlara ulaşamayacaktır. Ancak bu ekstra güvenlik sağlayan katmanı eklemek dışında HTTPS, TLS (Transport Layer Security) protokolü aracılığıyla da güvenlik oluşturmayı sağlar. TLS, veri aktarımının farklılaştırılmasını ya da bozulmasını önlemeye yardımcı olur. Veri bütünlüğü ve kullanıcılarınız için amaçlanan, web sitesiyle iletişim kurduklarını ortaya koyan kimlik doğrulamasını sağlar.

Kullanıcılar, bir sitenin HTTPS protokolü içerip içermediğini web adresine göre anlayabilir. Web adresinin “www” dan önce gelen bölümü sitenin HTTP veya HTTPS protokollerini kullanıp kullanmadığını ispatlar. Özetleyecek olursak, HTTP ile HTTPS arasında belirgin fark basitçe bir SSL sertifikasının mevcut olmasıdır. HTTP’de SSL Sertifikası içermez ve HTTPS, bağlantılarınızın güvenliğini sağlamak için bilgilerinizi şifreleyen SSL’yi içerir. HTTPS, HTTP’de yer alamayan TLS (Transport Layer Security) protokolüne sahiptir. HTTPS, HTTP’den çok daha güvenlidir.

HTTPS Neden Önemlidir?

HTTP kullanımlarından bir adım önde olan HTTPS, sağladığı güvenlik duvarıyla, hız gibi bazı eksikliklerini, geride bırakmaktadır. Kullanımlarında bir SSL sertifikası gerektirmesi de, siteye giren kullanıcının güvenli bir bölgede yer aldığını ifade eder. Google gibi arama motorlarının yaptığı güncellemeler ile de son derece desteklenmektedir. 

- Veri iletimini şifreleme, 

- Ziyaretçi verilerini korumak, 

- Ödeme bilgisi veya gizlilik gerektiren bilgiler için güvenli bir oturum sağlamak,

- Google gibi arama motorlarında iyi bir sıralama elde etmenizi sağlamak, 

- Yedeklenen dosyalara, istemci üzerinden kolay bir erişim sağlaması,  

- Sıralamada sağladığı artının, haliyle de SEO çalışmalarınıza da fayda sağlar. 

- Sayfa görünürlüğü arttırma gibi faydalar da sağlamaktadır.

HTTP ve HTTPS Arasındaki Farklar Nelerdir?

Teknolojinin yaşamımızın her alanında olduğunu göz önünde bulundurursak, her türlü bilgiye ulaşabilmemiz oldukça kolaydır. Ancak bu bilgilere zararlı internet sitelerinden de erişebileceğimizi unutmamız gerekir. Bu durum aynı zamanda bilgilerimizin çalınmasına ya da bilgisayarımıza zararlı virüslerin bulaşmasına sebep olur. İnternetinizin güvenliğini korumak için kullanabileceğiniz yöntemler, HTTP ve HTTPS birbirinden farklı bazı özelliklere sahiptir. Aşağıda sizlere, aralarındaki tek bir harfin ne gibi farklar yarattığını, sitenizin görünürlüğünün artmasında nasıl etkili olduğunu ve elbette güvenliğinizi nasıl sağladığını aktarmaya çalıştık:

- HTTP durumunda sertifika doğrulamaları gerekmezken HTTPS için SSL Serfikası’nın yetkili tarafından imzalanması ve uygulanması gereklidir.

- HTTP kullanan bir sitenin URL’si http:// iken HTTPS kullanan sitenin URL’si https:// şeklindedir.

- HTTP de herhangi bir şifreleme bulunmazken HTTPS de tüm veriler gönderilmeden ve alınmadan önce şifrelenmektedir.

- HTTP şifresiz çalıştığından tüm bilgiler açık metin olarak gönderilmektedir. Ancak HTTPS protokolü bağlantılarda gizli dinlemeyi önlemek amacıyla kullanılabilmektedir.

- HTTP veri transferini port 80 üzerinden kullanırken HTTPS bu işlemi port 443 üzerinden gerçekleştirmektedir.

- HTTP güvenli değilken HTTPS güvenli bir protokoldür.

- HTTP etki alanının doğrulanmasını gerektirmez ancak HTTPS aksine etki alanlarının doğrulanmasını ve yasal işlem gerektiren sertifikaların varlığını gerektirmektedir.

- HTTP siteler yeşil bir kilit işareti ile gösterilirken HTTPS siteler uyarı şeklinde kırmızı bir ‘Güvenli Değil’ yazısı ile gösterilmektedir.

- AMP sayfaları HTTPS sitelerinin başka bir avantajıdır. Bir sitenin AMP sürümünü yapabilmek için gereken şey o sitenin SSL Sertifikası olmasıdır. 

HTTP sitelerde SSL sertifikası bulunmadığından bu mümkün olmamaktadır.

- HTTP ve HTTPS sayfalardaki en önemli farklardan birisi de https:// sayfaların, http:// sayfalara oranla daha hızlı yüklenmesidir.

Özetleyecek olursak, bilgi paylaşımının en doğru şekilde ilerlemesi için yürütülen çalışmalar sonucu ortaya çıkan HTTP, ilk etapta sadece veri taşınması amacı ile oluşturulmuştur. Ancak zamanla geliştirme çabaları ile bu veri akışının güvenli bir şekilde çalışması gerektiği düşünüldüğünden s takısı almıştır. Bu durumu SSL güvenlik sertifikasıyla birleştirilmiş bir değişim olarak da düşünebilirsiniz. 

Bu yazımızda sizlere HTTP ve HTTPS protokollerinin ne olduğunu, bu protokoller arasındaki farkları ve faydalarını anlatmaya çalıştık. Tek bir ‘S’ harfinin aslında sitenizin ya da bağlanmak istediğiniz sitenin güvenliği için ne denli önemli olduğuna değindik. Arama hacminizi yükseltmek, ziyaretçilerinizin bilgilerinin güvenliğini sağlamak ve SEO çalışmalarınızı destekleyebilmek istiyorsanız HTTPS kullanmanızı öneririz. Umarım sizin için faydalı bir yazı olmuştur.